رکود بی‌ سابقه در بخش صنعت - کمترین شاخص در 17 ماه اخیر + نمودار ...

به گزارش خبرگزاری سایت اینک (Siteinc.ir) و به نقل از اکوایران، در واقع در دی ماه سال جاری،  گذشته از اینکه شامخ کل اقتصاد سقوط آزاد کرده هست.

شاخص مدیران خرید در بخش صنعت نیز سقوط کرده است، به طوری که این رقم نسبت به آذر  نیز افت کرده هست.

این رقم در دی ماه بدون تعدیل فصلی،  45.60 گزارش شده هست. 

طبق گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، در دی‌ماه در میان مؤلفه‌های اصلی بخش صنعت، به ترتیب میزان تولید، موجودی مواد اولیه و سفارشات جدید مشتریان شدیدترین کاهش را داشته‌اند.

در میان رشته فعالیت‌های صنعتی اکثر صنایع در رکود بوده‌اند و سایر صنایع و صنایع پوشاک و چرم و صنایع شیمیایی کمترین مقدار در شاخص‌های صنایع منتخب را داشته‌اند.

مقایسه روند شامخ بخش صنعت 

شاخص مقدار تولید محصولات بخش صنعت در دی‌ماه (39.63)، حاکی از کاهش شدید تولیدات صنعتی هست و به کمترین مقدار خود طی 4 سال گذشته (بدون در نظر گرفتن فروردین هرسال و اسفند 98) رسیده هست.

از یک‌سو تعطیلی کارخانه‌ها ناشی از بحران انرژی گاز و برق و از سوی دیگر افزایش شدید قیمت مواد اولیه که همراه با ادامه روند کاهشی تقاضا باعث تضعیف شدید تولید در بخش صنعت شده هست.

 شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان در دی‌ماه (44.19) به‌شدت کاهش یافته و طی 17 ماه اخیر از شهریورماه 1400 (به‌غیراز فروردین و مردادماه) کمترین مقدار خود را ثبت کرده است، به دنبال افزایش شدید قیمت نهاده‌های تولید ناشی از صعود بی‌رویه نرخ ارز و نااطمینانی از شرایط اقتصادی-سیاسی سطح تقاضا به‌شدت تضعیف شده هست.

 شاخص موجودی مواد اولیه خریداری‌شده در دی‌ماه (43.31) برای ششمین ماه متوالی کاهشی هست و شدیدترین نرخ کاهش 5 ماهه اخیر را به ثبت رسانده هست.

افزایش شدید نرخ ارز و به دنبال آن تورم هزینه نهاده‌های تولید باعث شده هست تا شرکت‌ها در تأمین مواد اولیه دچار مشکل شوند.

شاخص صنعت- شاخص مدیران خرید - دی ماه

 شاخص قیمت خرید مواد اولیه در دی‌ماه (87.66) به بیشترین میزان 8 ماهه اخیر از خردادماه رسیده هست.

افزایش شدید نرخ ارز باعث شده تا فشار تورم هزینه‌های تولید برای تولیدکنندگان به‌شدت افزایش یابد.

 شاخص موجودی محصول نهایی در انبار در دی‌ماه (47.48) کاهش یافته هست و به کمترین میزان 27 ماهه خود (بدون در نظر گرفتن فروردین هرسال) رسیده هست.

درحالی‌که هزینه‌های تأمین مواد اولیه به‌شدت بالا رفته، کمبود انرژی نیز منجر به تعطیلی کارخانه‌ها و تولید با ظرفیت پایین شده است، در نتیجه شدت کاهش تقاضا کمتر از کاهش در تولید بوده و بر کاهش میزان موجودی انبار شرکت‌ها تأثیر داشته هست.

 شاخص میزان صادرات کالا در دی‌ماه (44.67) برای هفتمین ماه متوالی همچنان در رکود هست و به شدیدترین نرخ کاهش طی 9 ماهه اخیر رسیده هست.

بازگشت ارز حاصل از صادرات به‌خصوص برای کشورهای همسایه که مبادلات ریالی صورت می‌گیرد در تضعیف صادرات تأثیرگذار خواهد بود.

 شاخص قیمت محصولات تولیدشده در دی‌ماه (62.46) افزایش داشته و به بیشترین مقدار 7 ماهه اخیر رسیده هست.

هرچند تاکنون نرخ افزایش آن به‌شدت افزایش قیمت نهاده‌های تولید نبوده هست و شرکت‌ها با توجه به سطح پایین تقاضا، افزایش در قیمت‌های فروش خود را با شیب بسیار ملایم‌تری اعمال کرده‌اند.

 شاخص میزان مصرف حامل‌های انرژی در دی‌ماه (48.20) به کمترین مقدار 17 ماهه خود (به‌غیراز فروردین‌ماه) رسیده هست.

علیرغم فصل سرما کاهش مصرف انرژی منعکس‌کننده قطعی گسترده گاز و تعطیلی کارخانه‌ها برای مدیریت کمبود انرژی هست.

 شاخص میزان فروش محصولات در دی (37.40) شدیدترین نرخ کاهش را طی 18 ماه گذشته از مرداد 1400 به ثبت رسانده هست.

بر اساس روند سری بلندمدت میزان فروش شرکت‌ها در دی‌ماه معمولاً با کاهش روبروست ولی شدت کاهشی که در این ماه داشته نشان‌دهنده تقاضای ضعیف ناشی از شرایط جامعه و نااطمینانی قیمت‌ها و به همین صورت افزایش شدید نرخ ارز و فشار هزینه نهاده‌های تولید و زنجیره تأمین هست.

کاهش شدید سطح تولید به کمترین میزان در دی‌ماه بنا بر نظر فعالان اقتصادی، ناشی از افزایش شدید نرخ ارز، تورم هزینه‌های تولید و تعطیلی کارخانه‌ها از سوی دولت به دلیل بحران انرژی در کشور هست.

درعین‌حال افزایش هزینه‌های تولید و کاهش تقاضا و تضعیف شدید فعالیت‌ها و فروش، روند تصمیمات برای استخدام نیروی کار جدید را کند کرده هست.

مقایسه شاخص‌های بخش صنعت در سه ماه منتهی به دی 1401

8 چالش عمده فعالان اقتصادی در دی ماه

برمبنای این پژوهش، اولین چالش بنگاه‎های صنعتی، کمبود و قطعی‌های گسترده گاز بوده است، در واقع اعمال محدودیت در مصرف انرژی (گاز و برق) برای کارخانه‌ها باعث شده تا از طرف دولت تعطیل و با توقف تولید مواجه باشند و با توان کمتر از ظرفیت تولید خود فعالیت کنند.

از نگاه فعالان اقتصادی دومین مشکل اساسی، افزایش بی‌رویه نرخ ارز طی ماه گذشته بوده که به‌شدت بر واردات و قیمت خرید مواد اولیه و موجودی آن تأثیر گذاشته و در ماه‌های آتی امکان تولید با قیمت‌های کنونی وجود ندارد، شرکت‌ها تاکنون از موجود قبلی خود استفاده می‌کردند.

چالش سوم طبق اعلام  صنایع فلزی، کمبود نیروی کار به دلیل سطح پایین دستمزدهاست.

زیرا با توجه به تورم بالای هزینه تولید امکان افزایش دستمزد وجود ندارد.

مانع چهارم طبق اعلام صنایع فرآورده‌های نفت و گاز و صنایع شیمیایی،  قوانین  بازگشت ارز هست.

طبق اعلام این صنایع نیاز هست قوانین  ارزی اصلاح گردد .

درحالی‌که مبادلات با کشورهای همسایه مثل عراق و افغانستان به‌صورت ریالی صورت می‌گیرد ولی فعالان اقتصادی ملزم به برگشت ارز حاصل از صادرات به‌صورت دلاری می باشند.

چالش پنجم طبق اظهارات صنایع شیمیایی، افزایش شدید قیمت مواد اولیه وارداتی و داخلی به دلیل صعود نرخ ارز هست که، باعث شده مشکل در واردات و تأمین مواد اولیه ایجاد گردد و بسیاری از شرکت‌ها تعدیل نیرو داشته‌اند.

صنایع فرآورده‌های نفت و گاز معتقدند، هرچند رفع تعهدات ارزی انجام شده هست ولی امور مالیاتی با قوانین و ضوابط جدید، چالش‌هایی بر سر راه فعالان اقتصادی قرار داده هست.

فعالان کشاورزی نیز از  نگرانی شرکت‌ها در خصوص واگذاری مدیریت خرید و توزیع مرغ به اتحادیه‌ها از سوی وزارت صمت بر میگردد که منجر به ایجاد رانت خواهد شد.

آخرین چالش از نگاه تمام فعالان اقتصادی، اختلال در اینترنت هست.

طبق اظهارات آنها  اختلال در اینترنت فعالیت شرکت‌ها در بخش خدمات از جمله خدمات حمل‌ونقل، اطلاعات و ارتباطات و ...

را به‌شدت کند کرده هست.

 وضعیت شاخص‌های صنایع منتخب از نگاه طرح شاخص مدیران خرید دی 1401