آیا موتورهای جستجو جای خود را به چت بات های هوش مصنوعی می دهند؟ ...


به نوامبر 2022 می رویم، جاییکه 1 چت بات پرحاشیه مبتنی بر هوش مصنوعی به نام ChatGPT با قابلیت نوشتن ایمیل، شعر، پاسخگویی به سؤالات و حتی نگارش کدهای برنامهنویسی چشم به جان گگردد.
این بات میتواند بهعنوان دستیار مجازی و به همین صورت برای پاسخ به جستجوهای کاربران نیز استفاده گردد.
بنابراین بهنظر میرسد با پیدایش ChatGPT دیگر دوران موتورهای جستجو به پایان رسیده است، ولی آیا واقعاً اینچنین هست و آیا ChatGPT یا سایر چت باتهای هوش مصنوعی مشابه میتوانند جایگزین غولهایی مثل موتور جستجوی گوگل و سایر موتورهای جستجو شوند؟
ChatGPT در حال حاضر کاربران زیادی دارد که از آن برای نوشتن تبلیغات، ایمیلها، پستهای وبلاگی و سایر محتواهای متنی مشابه استفاده میکنند.
آیا رشد سریع این چت بات و بهرهمندی آن از قابلیتهای هوش مصنوعی میتواند نحوه جستجوی کاربران در وب را تغییر دهد؟ با توجه به تلاشهای قبلی گوگل و مایکروسافت برای ایجاد 1 موتور جستجوی کارآمد، آیا تاکنون هم امکان ورود بازیگر جدید به حوزه جستجو در وب و تأثیرگذاری در این دو حوزه وجود دارد؟ همراه ما باشید تا به بررسی جوانب امر بپردازیم و نگاهی هم به معایب چت بات داشته باشیم.
آیا چت باتهای هوش مصنوعی میتوانند جایگزین موتورهای جستجو شوند؟
بدون تردید تصور اینترنت بدون موتور جستجویی مثل گوگل دشوار هست.
عملکرد موتور جستجوی گوگل در جستجوی موضوعات درخواستی بهقدری موفق بوده که نام آن در فرهنگهای لغت بهعنوان 1 فعل مترادف با عبارت «جستجو در اینترنت» بیان شده هست.
بیشتر اشخاص زمانی که میخواهند بگویند چیزی را در اینترنت جستجو کردهاند، میگویند «آن را گوگل کردم» یا مثلاً بعضی اشخاص میگویند «فلان موضوع را گوگل کن».
گوگل در پایان 2022 همچون سالهای قبل عنوان پربازدیدترین وبسایت را از آن خود کرد.
طبق آمار تخمینی 92 درصد از موارد جستجوی موضوعات، با موتور جستجوی گوگل انجام شده و تنها 3 درصد از جستجوها با موتور جستجوی رقیب آن، یعنی بینگ (موتور جستجوی متعلق به مایکروسافت) صورت گرفته هست.
در ظاهر بهنظر میرسد در آینده نزدیک ابزار دیگری جایگزین موتور جستجوی گوگل نخواهد شد؛ ولی در مورد این موضوع مطمئن هم نیستیم.
ChatGPT با حجم عظیمی از متون استخراجشده از سراسر اینترنت، آموزش داده شده هست و میتواند تقریباً به تمام جستجوهای انجامشده در فضای وب، پاسخی شبیه به پاسخ ارائه شده توسط انسان بدهد.
بههمین دلیل پیشبینی شده هست که این ربات میتواند در آینده تهدیدی برای گوگل باشد.
تلاش برای بهرهمندی از قابلیتهای هوش مصنوعی در موتورهای جستجو
طبق گزارش نیویورکتایمز، «لری پیج» و «سرگی برین»، بنیانگذاران گوگل، در حال تلاش برای افزودن قابلیتهایی شبیه قابلیتهای ChatGPT به موتور جستجویی می باشند که آن را بیش از 25 سال پیش راهاندازی کردهاند.
طبق گزارشها ساندار پیچای، مدیرعامل گوگل مصمم به سرعتبخشیدن به استفاده از 1 چت بات هوش مصنوعی در سرویسها و محصولات شرکت با قابلیتهایی فراتر از قابلیتهای سایر چت باتهای متداول هست.
به همین صورت با توجه به سرمایهگذاری چند میلیارد دلاری مایکروسافت در OpenAI، شرکت فعال در حوزه هوش مصنوعی و سازنده ChatGPT، ممکن هست این بات به برخی از محصولات مایکروسافت مثل آفیس و بینگ نیز راه پیدا کند.
استفاده از قابلیتهای هوش مصنوعی در موتورهای جستجو پیشتر توسط «سریدار رامازوارمی»، پیشبینی شده هست.
ایشان که قبلاً سرپرست بخش تبلیغات گوگل بوده و پس از آن استارتاپ موتور جستجوی نیوا (Neeva) را بنیانگذاری کرده، در مصاحبهای اینچنین گفته است:
مدلهای زبانی بزرگ و هوش مصنوعی در جستجوی اطلاعات، سوئیچشدن بین اطلاعات مختلف و پاسخدادن به سؤالات بهگونهای که قبلاً امکانپذیر نبوده است، توانایی بینظیری دارند.
بهرهمندی از این تواناییها میتواند جستجوی اطلاعات در فضای وب را برای اشخاص واقعاً هیجانانگیز کند و فکر میکنم شرکتهای مختلف با روشهای گوناگون زمینه استفاده از چنین قابلیتهایی را فراهم کنند.
نقش هوش مصنوعی در تغییر نحوه جستجو در وب
از میان موتورهای جستجویی که از چت بات هوش مصنوعی استفاده کردهاند، میتوان به موتور جستجوی You.com اشاره کرد که سال ۲۰۲۱ در کالیفرنیا راهاندازی شد و در دسامبر ۲۰۲۲ چت بات هوش مصنوعی YouChat به آن اضافه شد.
نیوا با NeevaAI، چت بات هوش مصنوعی جدید اختصاصی خود، نیز یکی دیگر از این موتورهای جستجو هست.
نیوا که در اکتبر گذشته در انگلستان آغاز به کار کرد، با هدف نمایش نتایج جستجوی غنی و قابلاعتماد، بدون هدایتشدن با دادههای کاربر و دادههای تبلیغاتی، ایجاد شد.
قابلیت هوش مصنوعی آن در ماه فوریه برای کاربران انگلیسی در دسترس قرار گرفت.
این موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی، فضای وب را برای اطلاعات جستجو میکند و تنها 1 پاسخ نوشتاری برای موضوع جستجوشده ارائه میدهد.
نیوا مثل چت بات YouChat، منابع هر 1 از نتایج جستجو را برای کسب اطلاعات بیشتر به کاربر معرفی میکند.
نیوا دائماً خود را بهروزرسانی میکند و منابع مرتبط را فراهم میسازد.
در حال حاضر تعداد کاربران ماهانه اینموتور جستجو تنها 1 میلیون نفر هست که میزان کمی محسوب میگردد.
رامازوارمی ادعا میکند بهرهمندی موتور جستجویش از هوش مصنوعی باعث شده جستجو در وب روانتر از چیزی گردد که اکنون وجود دارد.
ایشان معتقد هست مدل تبلیغاتی گوگل که زمانی آن را هدایت میکرده و بخش عمدهای از درآمد گوگل را تأمین میکند، باید به چالش کشیده گردد.
به گفته ایشان کل تجربه جستجو تنها روی جلبتوجه شما به 1 تبلیغ و کلیک روی آن متمرکز شده هست.
او باور دارد علاقه گوگل به کسب درآمد از تبلیغات حتی باعث شده الگوریتم این شرکت نیز برای نمایش سایتها در نتایج جستجو، با رویکرد کسب درآمد بیشتر برای گوگل عمل کند.
به همین دلیل سایتهایی که با ابزار گوگل سایتس تهیه میشوند، بیشتر و بیشتر در صدر نتایج جستجو قرار میگیرند.
معایب استفاده از هوش مصنوعی در موتورهای جستجو
نیوا متعهد شده درازای دریافت اشتراک پریمیوم (ماهیانه 5.49 پوند یا سالیانه 44.99 پوند) محتوای بدون تبلیغات در اختیار کاربران خود قرار دهد.
اغلب کاربران این موتور جستجو از دوره آزمایشی رایگان آن استفاده میکنند (که تعداد آنها به 600 هزار نفر میرسد) و تنها 50 مورد جستجو در ماه برای آنها امکانپذیر هست.
ارائه جستجوی بدون محدودیت با استفاده از هوش مصنوعی قوی، از لحاظ اقتصادی مقرونبهصرفه نیست.
سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، میگوید انجام محاسبات لازم برای استفاده از ChatGPT هزینههای بسیار بالایی دارد.
به اعتقاد دکتر اندرو روگوفسکی از مؤسسه People-Centred AI (مؤسسه فعال در زمینه استفاده از قابلیتهای هوش مصنوعی)، استفاده از ChatGPT در مقیاسی که اکنون موتور جستجوی گوگل سرویسدهی میکند، نیازمند ایجاد زیرساخت بسیار عظیمی هست.
او در مصاحبه ای اذعان کرده در حال حاضر روشهای مقرونبهصرفه زیادی برای استفاده از قابلیتهای چت بات هوش مصنوعی وجود دارد.
روگوفسکی در اینمصاحبه گفته هوش مصنوعی در حال رشد هست و بهرهمندی از قابلیتهای آن زیرساخت مناسبی را میطلبد.
به نظر روگوفسکی استفاده از هوش مصنوعی به این شکل (استفاده از آن در موتورهای جستجو) کار درستی نیست و چنین رویکردی باعث میگردد تنها شرکتها و سازمانهای بزرگ بتوانند از قابلیتهای این فناوری استفاده کنند.
علاوه بر این چالش بزرگ، مشکلات زیاد دیگری نیز برای استفاده از قابلیتهای هوش مصنوعی در موتورهای جستجو وجود دارد.
NeevaAI نیز مثل ChatGPT 1 مدل زبانی بزرگ محسوب میگردد.
به بیان دیگر با حجم وسیعی از اطلاعات آموزش داده شده هست.
اما ChatGPT بهخوبی میداند که ممکن هست پاسخش طولانی، نادرست و بیمعنی باشد.
به اعتقاد رامازوارمی، این چت بات قادر به تشخیص درست از غلط و به همین صورت اطلاعات موثق از شایعات نیست.
به همین صورت همانگونه که شرکتهای بزرگی مثل گوگل شکستهای بزرگی را تجربه کردهاند، ممکن هست ChatGPT نیز در آینده شکست بخورد.
امیدهای زیادی در مورد چت باتهای هوش مصنوعی وجود دارد و به نظر میرسد این فناوری حداقل در کوتاهمدت سروصدای زیادی به پا کند و قابلیتهای آن در آینده تقویت گردد؛ به همین دلیل، این فناوری اکنون زیاد به چالش کشیده نمیگردد.
مهمترین ریسکهای احتمالی استفاده از هوش مصنوعی برای موتورهای جستجو (بر اساس ویژگیهای ChatGPT) به شرح زیر است:
تعصب: ممکن هست موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی باعث زنده نگهداشتن تعصبات یا حتی پررنگترشدن آنها شوند؛ مخصوصاً اگر از دادههای متعصبانه برای آموزش آنها استفاده شده باشد. حریم خصوصی: موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی قادر به جمعآوری و ذخیره حجم وسیعی از دادههای شخصی می باشند که میتوانند در راستای هدفمندکردن تبلیغات یا سایر اهداف مورد استفاده قرار گیرند. سانسور: موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی ممکن هست برای سانسور یا جلوگیری از انتشار برخی از اطلاعات خاص استفاده شوند. ارائه اطلاعات نادرست: خطر انتشار و توزیع اطلاعات نادرست و اخبار جعلی توسط موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی دور از ذهن نیست؛ مخصوصاً اگر اطلاعات مورد استفاده برای آموزش آنها متعلق به منبعی غیرقابل اعتماد باشد. حذف برخی از مشاغل: استفاده از موتورهای جستجوی هوش مصنوعی میتواند باعث حذف گروه خاصی از مشاغل مثل کتابداری یا دستیاری جستجو گردد. وابستگی: ممکن هست کاربران بیش از حد به موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی وابسته شوند.چنین اتفاقی میتواند باعث از بین رفتن تفکر انتقادی و مهارتهای جستجو در اشخاص گردد. انحصارطلبی: استفاده از موتورهای جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی میتواند باعث ایجاد انحصارطلبیهای شدید گردد و این موضوع میتواند ازبینرفتن رقابت و ابتکار را بهدنبال داشته باشد.
آیا زمینه جایگزینی موتورهای جستجو با چت باتهای هوش مصنوعی فراهم شده است؟
توجه به قابلیتهای بالقوه هوش مصنوعی برای متحولکردن عملکرد موتورهای جستجو و پیادهسازی اینقابلیتها، دو موضوع متفاوت از یکدیگر می باشند.
تغییر گرایشهای مهم در فضای اینترنت دشوار است؛ ولی نباید فراموش کنیم که ChatGPT هم فناوری بزرگ محسوب میگردد و پتانسیل متحولکردن حوزه موتورهای جستجو را دارد.
حتماً میدانید که روزگاری، نوکیا، مایکروسافت و بلکبری سلاطین بلامنازع دنیای گوشی بودند؛ ولی اینشرکتها دیگر در این صنعت محلی از اعراب ندارند و اکنون گوگل و اپل بازیگران اصلی بازار گوشی می باشند.
ممکن هست در آینده در حوزه جستجو در فضای وب نیز شاهد چنین اتفاقی باشیم.
به نظر شما آیا ChatGPT یا سایر چتباتهای هوش مصنوعی میتوانند درآینده دور یا نزدیک جایگزین گوگل و سایر موتورهای جستجو شوند؟
علیرضا ناجی
تاریخ آپدیت: 11 بهمن 1401 تاریخ انتشار: 11 بهمن 1401
راه اندازی سیستم جدید PaLM + RLHF جایگزین ChatGPT
اخبار تکنولوژی 10 دی 1401 بیشتر بخوانید
بزرگترین شکستهای دنیای فناوری و تکنولوژی سال 2022
اخبار تکنولوژی 10 دی 1401 بیشتر بخوانید
آشنایی با ChatGPT، چت بات مبتنی بر هوش مصنوعی
اخبار تکنولوژی 3 دی 1401 بیشتر بخوانید
ویژگیهای جدیدی که از iOS 17 انتظار داریم
اخبار تکنولوژی 4 دی 1401 بیشتر بخوانید
هوش مصنوعی جدید گوگل، MusicLM میتواند از هر متنی موسیقی بسازد
اخبار تکنولوژی 8 بهمن 1401 بیشتر بخوانید
چالشی به نام ChatGPT و توسعه محصولات هوش مصنوعی گوگل
اخبار تکنولوژی 3 دی 1401 بیشتر بخوانید
شما می توانید 30 تا 50 میلیون تومان در ماه، از اینترنت درآمد داشته باشید و شغل رویایی خودتان را بسازید ...
برای کسب اطلاعات بیشتر لطفا بر روی بنر زیر کلیک بفرمایید :